Choć wydaje się, że złotówka była z nami zawsze, to pieniądze w obecnej formie są od 1995 roku. Cofając się dawno, dawno temu, okazuje się, że pierwsze monety były bite już na polskiej ziemi w I w. p.n.e. Zanim pojawiła się złotówka, były denary, a później grosze. Jakie ciekawostki wiążą się z polskimi pieniędzmi?
Kto zapoczątkował polską walutę?
Był nim Mieszko I, który uznawany jest za pierwszego władcę państwa polskiego. I co ciekawe, dziś w krajach UE, a zresztą w całej Europie można płacić Euro, i wówczas podobnie było z denarami. Za tą monetą nie stali Polacy, każdy kraj produkował swoje denary, ale pod uwagę nie brano tego, gdzie powstały, a ich jakość. Śmiało można powiedzieć, że 1000 lat temu mieszkańcy mieli wspólną uniwersalną monetę, jak my dziś. Choć Polska nadal nie jest w strefie euro, to jednak często wyjeżdżamy poza granice kraju, kupujemy towary za granicą płacąc euro, a więc często wymieniamy walutę albo płacimy za przewalutowanie.
Pierwsze polskie denary
Kiedyś na monetach nie oszczędzano, dla odróżniania dziś oszczędzamy na ich wykonaniu. I dobrze, jeśli je oszczędzamy. Na zlecenie Mieszka I postało ok. 30 tys. denarów, do czego wykorzystano ok. 50 kg wysokiej jakości srebra. I nie było tu mowy o jakichkolwiek dodatkach niższej klasy. Jedna moneta ważyła ok. 1,5 g. Jesteś zainteresowany zakupem takiej monety? Trzeba na nią wyłożyć niemałe pieniądze. Takich monet pozostało ok. 50, a koszt jednej to ok. 25 tys. zł. Ileż srebra można za to kupić? Ale z drugiej strony mieć w swojej kolekcji monetę, którą płacono 1000 lat temu, to bezcenne. Pod koniec XI wieku w Krakowie powstała państwowa mennica.
Denary w całej Europie były środkiem płatniczym przez kolejne trzy stulecia. Choć denar denarowi nie był równy.
Era groszy
Dziś na nie narzekamy, gdy za dużo ich w portfelu. To pora, by sobie wyobrazić, że kiedyś do nich należały płatności. Rok 1300 był początkiem nowej monety w Europie. Jako pierwszy postawił na grosze czeski król. Bito grosze praskie, które były kilkanaście razy bardziej wartościowe od denarów. Niedługo później za sprawą Kazimierza Wielkiego pojawiły się grosze krakowskie. Mimo to ze względu na brak złóż srebra w Polsce, również na naszych ziemiach przyjął się grosz praski.
Dukaty
Czyli monety ze złota – jakże cenny by był portfel współczesnego Polaka wypchany dukatami?! A tak wypełnia go głównie plastik. Ale w końcu plastik jest tani więc każdy może go mieć, nie ma dyskryminacji. Bo dukaty z Węgier, które pojawiły się w Polsce w XIV wieku, w Krakowie nie każdy trzymał w swojej dłoni.
Skąd pochodzi nazwa złoty?
Już w dukatach można się doszukać jego źródeł. Węgierskie dukaty, ze względu na swoją ciemniejszą barwę, nazwane zostały czerwonym złotym.
XVI i XVII wiek wiązał się z dużą kreatywnością władców. Bito: dwugrosze, dwudenary, obole, trojaki, czwóraki, szóstaki. Ważne były także talary. A za pierwszą złotówkę uznaje się tymfa.
Polski pieniądz w XX wieku
W tym okresie to dopiero się działo! W grudniu 1918 roku za walutę uznano markę polską. W styczniu zastanawiano się nad nazwą, miał być lech, miał być pol, w końcu został złoty. W 1950 roku miała miejsce wymiana pieniędzy. Co ciekawe ludzie nie mieli za dużo czasu na ich wymianę, bo jedynie tydzień! Później traciły wartość. Zatem każdy musiał się spieszyć.
Blisko pół wieku później, w 1995 roku, miała miejsce denominacja i kolejna wymiana pieniędzy. Na szczęście nikt nie musiał się spieszyć. Przez dwa lata można było płacić starymi pieniędzmi. Wprowadzony został nowy polski złoty. Jeden złoty to równowartość 10 tys. zł przed denominacją.
W 2017 roku do obrotu trafił banknot o nominale 500 zł.
Szukasz więcej informacji i ciekawostek ze świata finansów? Odwiedź portal Financer Polska.
